… Câu nói khắc khoải của bà Đỏ khiến Gạo lúng túng, nhưng trong hoàn cảnh bà Đỏ yếu mệt này,cô không dám từ chối. Nắn tay nắn chân cho u, Gạo nói:
– Vâng… để con nói với thầy…. u đừng nói gì thêm cả, để sức mà hít thở cho đỡ mệt.
– Không! Con phải sang đấy giúp u. Ông ấy sẽ không làm thế đâu. Con ơi! Con thương u mấy, hãy sang bên làng nhắn với anh con, là u sắp chết, bảo anh con nếu có thương u thì về trông mặt u lần cuối cùng.
Bà Đỏ nói tới đây thì rít lên một cái để hít thở bù vào hơi còn trống. Vừa hay lúc ấy ông Đỏ vào, nghe lời vợ dặn con thì quắc mắt lên trách:
-Tôi đã nói bà đừng nhắc đến thằng nghịch tử ấy cơ mà. Tôi với bà có mình con Gạo là đủ. Con nhiều làm cái gì , chỉ tổ nhức đầu…
Bị chồng trách, bà Đỏ òa lên khóc. Đúng thật!con lắm để làm cái gì, khi đau ốm cũng chỉ có mình cái Gạo. Năm xưa đích thị ông đã nói con cái là lộc trời cho , thế nhưng là với một đứa hiếu thảo, chứ không phải đứa nứt mắt ra chê bai bố mẹ nghèo túng rồi hãm hại cả em.
Trong nhà lúc này ngoài tiếng khóc của bà Đỏ, chẳng có tiếng ai nói. Cha con ômg Đỏ cứ ngồi kẻ đầu giường, người cuối giường trông cho trời sáng để đưa bà Đỏ đi khám. Tiền không có thật ,nhưng không thể để bà Đỏ chết.
Sớm hôm sau, Gạo nấu cháo, còn ông Đỏ chuẩn bị đồ, hai người quyết định lên bệnh viện để khám chứ không nhờ ông Lang nữa. Bởi thuốc ông Lang cũng uống cả rồi, ông ấy nói sức của bà Đỏ yếu từ hồi trải qua sinh nở tưởng ,sống đến giờ đã là quá kì tích.
Cầm chỗ tiền cuối cùng đưa vợ lên viện trong sự hi vọng vô bờ, chỗ tiền này là tiền ông dành dụm để lo cho con gái sắp sửa đi học trên tỉnh, thế nhưng tình thế cấp bách, ông không thể để cho vợ mình chết dần chết mòn được.
Đưa vợ lên khi trạm xá mở cửa làm việc. Hai cha con đã đưa bà Đỏ vào trong, vừa đưa bà Đỏ nằm lên giường, ông Đỏ trình bày bệnh:
– Bác sĩ xem thế nào khám giúp nhà tôi với. Đêm qua bà ấy ho ra máu đen, đây là lần đầu tiên bà ấy bị thế ạ. Sau đợt ho ấy, thì lại trở lại bình thường, xong sức yếu lắm ạ…
-Thế ông có mang tiền không?
Đang trình bày diễn biến bệnh trạng thì ông Đỏ dừng lại vì bác sĩ cắt ngang. Không nghe rõ lắm, ông Đỏ theo phản xạ hỏi lại. Vị bác sĩ gập cuốn sổ trực lại nhìn vào ông Đỏ lạnh lùng nói lại một lần nữa:
– Tôi không hỏi bệnh tình, tôi hỏi ông có tiền không?
Ông Đỏ ấp úng trả lời, nhưng bác sĩ vẫn dồn ông để hỏi về vấn đề tiền bạc. Gạo đứng đấy thấy bác sĩ vòng vo thì nói thay thầy;
– Bác chưa chữa mà đã hỏi đến tiền thế ạ? Bác phải xem u cháu thế nào rồi mới xem giá chữa bệnh bao nhiêu chứ?
– Hừ! Nhà mày thì tao lạ cái gì ? Không có tiền ai làm không côbg? Bọn tao cũbg phải nuôi vợ con tao chứ, ai khám chùa cho nhà mày được.
Ông Đỏ nghe đến đây, không nói khômg rằng, móc trong túi ra một đống tiền lẻ có được nhờ việc đan thúng đan giỏ của mình. Ông hiểu, người ta sợ chữa xomg cho vợ ông sẽ không có tiền trả,cho nên phải hỏi trước, bản thân ông biết, người ta làm vậy nghe thì nhẫn tâm, nhưng suy cho cùng họ cũng là con người, họ cũng phải ăn cơm để sống, chứ ai làm khômg công bao giờ.
Đẩy chỗ tiền về phía người bác sĩ, ông Đỏ điềm đạm hỏi:
– Tôi có từng đây, bác sĩ chưa giúp nhà tôi với.
Bác sĩ không đáp, vơ nắm tiền lẻ xếp lại cẩn thận rồi đếm. Ngước mắt lên nhìn ông Đỏ, ông ta nói:
– chỗ này chỉ đủ truyền cho bà ấy hai chai đạm, một chai trái cây ,với một ít thuốc bổ trợ thời thôi.
– Vâng, bác cứ truyền đi ạ. Vậy cũng tốt rồi.
Người bác sĩ gật đầu ra chiều ưng bụng, bởi tuy ông Đỏ khômg có tiền thật, xong rất thật thà, không hay vặn vẹo bác sĩ như những kẻ có quyền, có tiền. Mỗi lần mang bà Đỏ lên đây, ông Đỏ đều không có tiền, khi thanh toán ,ông lại chạy về nhà vay mượn, cho nên khi thấy ông ,bác sĩ hỏi ngay cho đỡ lằng nhằng.
Sau một lúc xem xét, kiểm tra, bác sĩ quay ra nói :
– Bà ấy yếu lắm rồi, có sống được ngày nào thì sống thôi. Chứ thuốc thang tầm này không kéo dài được đâu. Chi bằng đưa bà ấy về nhà, nấu cái gì ngon ngon cho bà ấy ăn cho thoải mái những ngày tháng cuối cùng. Tôi biết nhà ông khó khăn thì tôi nói thẳng cho ông đỡ khổ, con gái ông cũng đỡ vất vả. Chứ truyền thuốc vào xong bà ấy có chết thì ông Vẫn phải mất tiền. Sống đến ngần này, dặt dẹo thế này thì cũng khác nào hành xác đâu hở ông.
Bác sĩ thở dài, khuyên can cha con ông Đỏ đừng tốn công vô ích. Thay vì cứ có nuôi một ho vọng mong manh, họ phải chuẩn bị tinh thần ngày mai bà ấy chết .
Ông Đỏ không nói gì ,lặng lẽ quay lại nhìn mặt vợ, gương mặt bà đã tái cả đi. Ông biết, đến bác sĩ nói ra câu này , có nghĩa bà Đỏ không thể sống được lâu nữa.
Sau một hồi khuyên, bác sĩ ra ngoài, Gạo chạy theo nói với:
– Bác ơi! U cháu không còn cách nào chữa trị được hay sao . Không có thuốc nào nữa ạ.
– nói không có thuốc thì cũng không phải, thế nhưng mà cái giống này có thuốc vào thì khỏe, nhưng hết thuốc thì lại chết thôi. Cái bệnh này không khác gì ung thư, thuốc thang chỉ là trợ thời, còn chẳng ai chữa được ung thư cả. Nhiều nhà cố chữa ,nhưng khi hết tiền thì người cũbg chết. Nói chung tao nói thế cũng chỉ vì tốt cho nhà mày, mà u mày cũng đỡ đớn đau thế xác.
Gạo đứng nhìn người bác sĩ nói xong vội đi, trong đầu những dòng suy nghĩ cứ ào ào chạy qua. Nếu không chữa, há chẳng phải bà Đỏ muốn sống mà phải chết oan sao. Chẳng đứa con nào lại muốn u mình chết, mà bệnh tật này lại do đẻ ra Gạo mà thành. Cô chạy theo bác sĩ nói với theo:
– Bác ơi!bác cứu u cháu với , cháu về nhà sẽ bán lợn….
… Truyền được ít nước biển ,bà Đỏ đỡ mệt hơn hẳn mới thiếp đi được một lúc. Ông Đỏ nhìn con gái có một nỗi day dứt khiến ông không biết nói thế nào. Gạo nhìn thầy động viên:
– Thầy đừng có lo, sức khỏe của u là quan trọng. Năm nay con không học thì sang năm, không sao sất thầy ạ.
Nói xong, Gạo cười, nụ cười như sắp mếu, mơ ước chạm tay vào cánh cổng trường đại học sắp thành, thì phải nhường cơ hội để u mình được sống . Bản thân Gạo nghĩ việc học có thể gián đoạn, nhưng nếu không có thuốc, bà Đỏ sẽ chết
Chấn an thầy xong, trưa Gạo đạp xe về, không đi về nhà ngay mà cô đi tìm người cân lợn. Bởi đàn lợn này ông Đỏ đã cho Gạo làm vốn đi học, nhưng nay không đi, cô gọi người vào bắt.
Năm con lợn béo tròn được Gạo chăm cẩn thận nên cũng được giá. Nhìn người ta xông vào chuồng để bắt, ánh mắt nó nhìn cô như oán trách. Không cầm lòng được, ôm lấy con lợn bị trói thổn thức mãi không thôi.
Bắt xong, đám người rời đi sau khi đã trả cho cô một khoản tiền. Lúc đang đếm , cái Thảo đi đâu về thấy thì tỉnh bơ hỏi:
– đi đâu sáng giờ mới về hả?thầy u đi đâu cả rồi. Mà…. tiền ở đâu đây? Có tiền mà định làm của riêng à?
-Thải này!u bị bệnh rồi đấy, chị lên chăm u cho thầy còn về nghỉ. Thầy đã thức cả đêm qua rồi…
Gạo với gương mặt khắc khoải mệt nhọc nói với Thảo, mong nó hiểu cho mình. Nhưng nó không quan tâm, nó hỏi lại;
– Tao đang hỏi tiền này ở đâu mày có? Chia cho tao một nửa, định ăn mảnh đấy à?
. – tiền này là tiền tôi bán lợn, tôi còn phải mua thuốc cho u. Tôi về nhà nấu cháo để còn mang lên trạm. Chị không thấy tôi nói gì hay sao ? U đang ốm đấy, chị có thương u không thế hả?
. Gạo xót xa hỏi Thảo, thế nhưng nó ậm ờ:
-à thì thương thì có thương, nhưng mà tao làm được cái gì đâu. Chẳng đau thay u được, mà đi lên trạm thì lại xa. …
Một lí do hết sức củ chuối khiến Gạo không có Kiên nhẫn để hỏi, toan quay đi thì cái Thảo lại lèo nhèo:
– Tao nói mà mặt mày cứ trơ ra thế ,đưa ít tiền đây. Cầm nhiều thế, mua cái gì ngon trưa còn ăn chứ.định hốc một mình à?
Gạo nghiến răng nhắm chặt mắt hít vào một hơi, bán đàn lợn đi cũng đồng nghĩa cô không có tiền đi học, đánh đổi tương lai để lấy sức khỏe cho u. Vậy mà con Thảo nó không có một chút động lòng nào.
Khi nó còn đang húych tay em ra hiệu đưa tiền, Gạo quay lại nhìn rồi bất ngờ ấn cả đầu cái Thảo vào máng lợn đầy ắp cám giữa sân, cái máng này được lôi từ trong chuồng ra ngoài cho dễ bắt. Gạo túm nó không cho nó ngóc đầu lên. Nghiến răng ken két, Gạo chửi chị:
– Đấy, thức ăn của mày đấy,mày ăn cho thỏa mãn lòng mày đi . U nằm viện không biết sống chết thế nào, ở đấy mà mày đòi ăn tiền thuốc Của u,tiền này là tiền đi học, là ước mơ của tao đấy . Con đĩ này!Mày đừng để tao đập chết mày ..
Vừa chửi, Gạo giữ chặt nó vào máng cám khiến nó tưởng chết sặc. Nó thì so sao được với người đang lên cơn điên. Gạo túm mãi một lúc mới thả cho nó ra. Không nấu nướng gì, cô đạp xe mang tiền lên trạm y tế chữa bệnh cho u.
Kể ra, ông Đỏ có ba đứa con thật, xong nếu đứa nào cũng thương thầy u và vun vén việc nhà như Gạo, chắc chắn nhà ông đã không nghèo như bây giờ. Nghèo đã đành, còn suốt ngày ốm đau bệnh tật, giống như sinh mệnh gia đình ông mỏmg mamh như tơ nhện vậy.
Đúng như lời bác sĩ nói, sau khi được truyền thuốc men đầy đủ, Bà Đỏ đã tỉnh táo và có thể ngồi dậy được bình thường khiến hai cha con ông Đỏ mừng không thể tả . Được cái này, mất cái kia, sức khỏe bà Đỏ tốt lên, cũng là lúc Gạo quá ngày nộp hồ sơ xin học. Nén tiếng thở dài không muốn cho thầy u biết ,nhưng cứ nghĩ đến năm nay không được nhập học dù điểm cao, thì nói gạo không tiếc là đang nói dối.
Nhân hay tin Gạo không đi học thì cáu, anh quay ra trách:
– Sao em không nói với anh ? Anh tuy không có nhiều tiền, nhưng cũng có một ít đủ trả các khoản phí đầu năm. U em cần được sống thì bản thân em cũng không được bỏ ước mơ…
Gạo nhìn Nhân cười nhạt , cô đáp
– ai muốn thế đâu anh, nhưng tham lam muốn u sống, lại còn được đi học thì không được. Gia đình em nợ bác Lang, anh Kiên, và cả anh quá nhiều rồi. Nếu quy ra tiền có lẽ đời thầy rồi đến đời em không trả nổi. Khó khăn ai cũng có, với lại em nghỉ học, nhưng em sẽ chăm u, làm thêm để kiếm tiền giúp thầy. Cũng chỉ là học chậm hơn người ta một năm mà thôi. Chẳng sao sất
Nghe những lời nói nhẹ nhàng ấy không cam tâm . Nhân ghì chặt đôi vai của Gạo mà lắc mạnh , anh trách:
– Em có thể đừng hiền lành mãi thế này được không, em nghĩ cho em đi chứ. Anh nói rồi, u em sống thì em cũng phải đi học. Tháng sau sẽ có một đợt mở nguyện vọng anh sẽ đăng kí cho em đi học. Còn về chuyện u, em không phải lo gì hết, anh sẽ lo cho bà ấy.
Gạo nhìn Nhân chảy cả nước mắt, có khó khăn mới biết ai thương mình.khẽ khàmg ôm lấy Gạo, Nhân vuốt nhẹ những sợi tóc rối bung. Người ta bảo, nghèo thì không phải tội, nhưng nếu không có tiền, mọi sự thật đều không có giá trị.
Ngỡ tưởng mọi sự đã êm xuôi, rồi cũng đến ngày thuốc có tốt bằng mấy cũng không thể cầm cự. Một lần nữa bà Đỏ lại rơi vào hôn mê, trạm y tế xã cũng không lo nổi, cuối cùng phải chuyển lên huyện. Ở đây có nhân làm việc, cho nên các bác sĩ cũbg tận tâm cứu mặc cho ông Đỏ không có tiền. Biết mình dựa vào anh Nhân nhiều cũng khổ, cho nên ,để cho Gạo ở đấy chăm, ông Đỏ lại đội nón về nhà chạy tiền mang lên. Đầu rối không nghĩ được chuyện gì, thì không may trời xui quỷ khiến thế nào , ông lại tông trúng Quý đang đi xe máy từ nhà lao ra. Cú tông khá mạnh khiến ông Đỏ ngã lăn ra đường, chân bị tứa máu, rách cả quần. Quý cũng trầy cả khuỷu tay , nhận ra ông Đỏ là bố Gạo, Quý vội vàng đỡ ông lên rồi rối rít nói:
– Ôi bác !bác có làm sao không? Để cháu đỡ bác dậy.
Nhìn thấy Quý rồi đấy nhưng vì quá đau, ông không thể đứng lên cũng như nói gì vào lúc này. Không hỏi thêm, Quý vội vàng cõng ông vào trong nhà mình ngồi. Lúc này cũng đã có ông Long và Bà Thanh ngồi đấy.
Thấy ông Đỏ chảy máu chân, cả hai vợ chồng chạy tới cuống quýt , người cầm ghế người cầm bông băng đến khác hẳn với sự xa lánh năm nào khi ông Đỏ đến đây mượn tiền và bị người ta khinh rẻ.